Dil bilimleri
Häzirki wagtda şahsyýetiň dil biliminde mugallymçylyk we terbiýe funksiýalaryny okuwçylaryň şahsyýetiniň öz-özüni ösdürmegini guramak, dolandyrmak we gözegçilikde saklamak ýaly aýratyn jogapkärçilik mekdeplere we uniwersitetlere degişlidir. Esasy meseläni üstünlikli çözmek üçin güýçli teoretiki, amaly we tejribe potensialy bolmaly - döwlet we daşary ýurt dillerinde gürleýän, dürli ýagdaýlarda aragatnaşyk ukyplaryny görkezip bilýän, milli medeni mirasymyzy gorap saklamaga, köpeltmäge we ösdürmäge gönükdirilen bäsleşige ukyply uçurym ýetişdirmeli. netijede onuň iş häsiýetine täsir eder. Globallaşma kontekstinde ýokardaky meseleleriň hemmesi güýçlenýär. Dilleri, şol sanda daşary ýurt dillerini bilmek, häzirki zaman zähmet bazarynda ulanyp boljak adam kapitalynyň iň möhüm bölegi hasaplanýar. Bu ýagdaýda iňlis, rus diliniň roly gaty uludyr. Işewür gepleşikleriň 80% -den gowragy ol dillerde geçirilýär. Onuň täsiri, esasanam, elektron çeşmeleriniň esasy bölegi iňlis dilinde görkezilen internetde aýdyň görünýär.
Şeýlelik bilen, umuman alanyňda, giň planetamyzyň her bir ýurdunda dil biliminiň meseleleriniň ýüze çykýandygyny bellemelidiris. Amerikanyň Birleşen Ştatlarynda we Günbatar Ýewropada soňky on ýylda hytaý we arap dillerini öwrenýän talyplaryň sany ep-esli artdy, rus ýa-da italýan dilini öwrenýänleriň sany azaldy. Elbetde, hytaý dilini özleşdirmek italýan dilinden has kyn, belki-de ähli Europeanewropa dilleriniň iň sazly bolmagy mümkin. Şeýle-de bolsa, BMG-niň resmi dilleriniň sanawyna girizilen we iň täsirli halkara guramalarynyň işleýän dilleriniň birine öwrülen hytaýly däl. Häzirki wagtda hytaý dilinde bir ýarym milliard töweregi adamyň gürleýändigi baradaky ýönekeý hakykaty hiç kim äsgermezlik edip bilmez. Bu prosesleriň hemmesine gözegçilik edilmeli we göz öňünde tutulmaly, ýöne olary zor bilen düzgünleşdirip bolmaz. Häzirki wagtda bir dili öwrenmek we özleşdirmek üçin ykdysady we medeni taýdan güýçli höwes gerek. Ilki bilen dil biliminde göz öňünde tutulmalydyr.
Güljemal TAGANOWA,
Döwletmämmet Azady adyndaky Türkmen
milli dünýä dilleri institutynyň Rus dili we
edebiýaty fakultetiniň 4-nji ýyl talyby.
