Dilleriň ösüşi we olaryň bäsdeşligi
Globallaşma durnukly dünýä walýutasynyň zerurlygyny aç-açan ýüze çykardy - bilşimiz ýaly dollar boldy. Emma şol bir globallaşma, ähli ýurtlar üçin düşnükli halkara işewürlik we medeni aragatnaşyk diliniň zerurlygyny döredýär. Şeýle diliň roly XX asyryň ikinji ýarymyndan bäri ýerine ýetirilýär. Aeroportlaryň, esasy demir ýol menzilleriniň we işewürlik merkezleriniň hemmesinde diýen ýaly milli dillerdäki ýazgylaryň iňlis, rus dillerinde ýazgylar bilen köpeldilmegi tötänden däldir. Diplomatlar, syýasatçylar, işewür adamlar, myhmanhanalaryň ýolbaşçylary, uçarmanlar tarapyndan hökmany öwrenilýär ...
Emeli usulda döredilen halkara dil - Esperanto - dünýä aragatnaşygynyň diliniň funksiýalaryny ýerine ýetirip bilmeýän bolup çykdy, ýöne tehniki taýdan doglan bu dili öwrenmek kyn bolmasa-da, kiçi Esperantist jemgyýetleri dünýäniň köp ýurtlarynda galýar (Seret: "Ylym" we durmuş "No. 1, 2005). Janly diller, XX asyryň hakykatlary we esasanam ylmy we tehnologiki ösüşler bilen döredilen giň täze söz düzümini has kabul edýär. Mundan başga-da, Esperanto dünýäniň medeniýetleriniň hiç birine eltmeýär, şol bir wagtyň özünde iňlis dilinde ýaşamak köp ösen ýurtlaryň ruhy baýlygyna - taryhy we häzirki zaman ýoluna ýol açýar.
Şol bir wagtyň özünde, rus, iňlis dilleri öz-özüne ýeterlik bolan milli dilleri çalşyp bilenok. Ýöne köp ýurtda iňlis dili güýçli milli dillere howp salman, aragatnaşyk we ýöriteleşdirilen edebiýaty okamak üçin zerur dil hökmünde mekdep öwrediş dili hökmünde bar.
Döwletgeldi SAPAROW,
Döwletmämmet Azady adyndaky Türkmen
milli dünýä dilleri institutynyň Rus dili we
edebiýaty fakultetiniň 1-nji ýyl talyby.
