Täzelikler

Ýel güýji nireden gelýär?!

Ýel energiýasynyň ulanylmagy Angliýada has meşhur bolýar. Milli statistika gullugynyň (ONS) görkezijileri 2009-2020-nji ýyllar aralygynda ýel energiýasyndan elektrik energiýasynyň öndürilişiniň ajaýyp 715% ýokarlandygyny görkezýär.

Ýaşyl energiýa üpjün edijisine geçmek ýa-da öýde öz ýel turbinasyny oturtmak barada pikir edýän bolsaňyz, ýel energiýasynyň nähili işleýändigi barada bilmeli zatlaryňyz şulardyr:

Ýel güýji nireden gelýär?

Ýel güýji ýel turbinalaryndan gelýär. Bu turbinalar ýeliň tebigy güýjüni ulanýar we elektrik öndürmek üçin peýdalanylýar. Ýel öwüsýärkä, turbinanyň perişan ýaly pyçaklary rotoryň töweregine itilýär. Rotor, setde iýmitlenýän elektrik öndürýän generator bilen birikdirilýär. Ýel näçe güýçli bolsa, şonça-da elektrik öndürilýär.

Ýel turbinalary köplenç has köp energiýa öndürip bolar ýaly ýel massiwlerinde (“massiwler” diýlip atlandyrylýar) goýulýar. Bu fermalar adatça açyk meýdanda (“gury ýerde”) ýa-da kenar ýakasynda ýalpak suwlarda (“deňizde”) ýerleşýär.

Angliýada häzirki wagtda gury ýerdäki ýel turbinalaryndan 8,681-den we deňizde 22292 töweregi ýel fermasy ýerleşýär.

Ýorkşir kenarynda ýerleşýän Hornsea 1 dünýädäki iň uly deňiz ýel fermasydyr. 174 ýel turbinasy bilen, milliondan gowrak jaýy elektrik energiýasy bilen üpjün etmek üçin ýeterlik energiýa öndürýär. Häzirki wagtda Hornsea 2-i goşmak bilen Angliýada ýene-de sekiz esasy deňiz ýel taslamasy ösdürilýär.

Aýsenem AKMYRADOWA,
Türkmenistanyň Döwlet energetika 
institutynyň 1-nji ýyl talyby.