Işewür ykdysadyýetiň görnüşleri we ykdysady dolandyryş
Giň manysynda, ykdysadyýet belli bir bazaryň ýa-da ykdysadyýetiň, meselem, isleg we isleg ýaly komponentlerini we funksiýalaryny we gytçylyk düşünjesiniň täsirini öwrenmegi aňladýar. Ykdysadyýetiň çäginde önümçilik faktorlary, paýlanyş usullary we sarp edilişi möhüm okuw dersidir. Telekeçilik ykdysadyýeti, iş amallarynyň çägindäki elementlere we faktorlara we olaryň umuman ykdysadyýet bilen nähili baglanyşygyna ünsi jemleýär.
Işewürlik pudagy ykdysady ýörelgelere, strategiýalara, adaty iş tejribesine, zerur maýa edinmäge, girdeji gazanmaga, önümçiligiň netijeliligine we umumy dolandyryş strategiýasyna degişlidir. Işewür ykdysadyýet, daşarky ykdysady faktorlary we pudagyň kadalaşdyrylyşynyň üýtgemegi ýa-da çig malyň birden bahasynyň üýtgemegi ýaly iş kararlaryna täsirini öwrenmegi hem öz içine alýar.
Dolandyryş ykdysadyýeti, bir gurama bilen karar kabul etmek proseslerine täsir edýän mikro-ykdysady faktorlara gönükdirilen işewür ykdysadyýetiň çäginde öwreniş ugry. Korporasiýalaryň strategiki kararlary kompaniýa üçin girdeji ýa-da ýitgi getirýär. Dolandyryş ykdysady ýörelgeleri, kompaniýanyň strategiýasyna we kararlaryna bir kompaniýa üçin iň gowy netijelere täsir etmek we ugrukdyrmak üçin niýetlenendir.
Dolandyryş ykdysadyýetini öwrenmek döwlet we hususy pudaklara, şeýle hem girdeji gazanmak üçin we telekeçilik däl guramalara degişlidir. Guramalaryň bu görnüşleriniň hemmesi, tölege ukyply bolmagy üçin ykdysady howany netijeli bahalandyrmalydyr (sebäbi ähli guramalar amallary dowam etdirmek üçin maliýe çeşmesini talap edýär). Işewür dünýäsiniň ähli pudaklarynda dolandyryş ykdysadyýetiniň esasy maksady, guramanyň içinde bar bolan çeşmeleri ulanmak, önümçiligi has köpeltmek we şol bir wagtyň özünde galyndylary azaltmak.
Agamyrat ARTYKOW,
Halkara ynsanperwer ylymlary we
ösüş uniwersitetiniň 1-nji ýyl talyby.
